Foto van Oleksandr Rostunov/Shutterstock.com

Transporteren van meloenen

Het transporteren van meloenen gebeurt over het algemeen via (gekoelde) vrachtwagens, reefer containers of met het vliegtuig. Controles en goede inlaadprocedures zijn altijd belangrijk om goede (temperatuur)condities voor het product te behouden tijdens het transport. Voor verse producten, zoals meloenen, is gekoeld transport vaak noodzakelijk. Vrachtwagens en reefers kunnen een lage temperatuur behouden, maar hebben niet genoeg koelcapaciteit om de producttemperatuur te verlagen. Om die reden moeten de producten dus voorgekoeld zijn voordat ze de gekoelde vrachtwagen of reefer in gaan. Tijdens transport en wachttijden moet de lading goed bedekt zijn om tegen stof, zon en regen te beschermen. Voorzichtig rijden en voorzichtige verplaatsen is essentieel om mechanische schade aan de producten te voorkomen.

Geoogste meloenen worden van het veld naar het pakstation vervoerd. Foto van WUR
Geoogste meloenen worden van het veld naar het pakstation vervoerd. Foto van WUR

Optimale transportcondities

Transport van meloenen van het veld naar het pakstation moet snel na de oogst gebeuren, het is namelijk essentieel dat meloenen, vooral die naar het buitenland gaan, zo snel mogelijk afgekoeld worden. Na het afkoelen in het pakstation kunnen ze verder getransporteerd worden in gekoelde vrachtwagens of reefer containers. De beste transporttemperatuur is afhankelijk van ras, mate van volgroeidheid en transporttijd. Voor Cantaloupe meloenen wordt meestal tussen de 3-5 °C aangeraden, terwijl het voor honingmeloenen en watermeloenen meestal 8-12 °C is. De optimale luchtvochtigheid zit rond de 90-95% relatieve luchtvochtigheid. De temperatuur tijdens transport moet constant gehouden worden om zo condensatie te voorkomen. Een hogere luchtvochtigheid, of condensatie kan de groei van schimmels bevorderen.

Aandachtspunten tijdens het laden en transporteren van meloenen

  1. Een vrachtwagen met meloenen laden. Foto van WUR
    Een vrachtwagen met meloenen laden. Foto van WUR

    Inladen op het veld

    Bij het ophalen van de meloenen van het veld moeten kratten en andere verpakkingen voorzichtig gestapeld en vastgebonden worden om te zorgen dat ze niet verschuiven of omvallen tijdens transport. In het geval van grotere vrachtwagens en ladingen die niet de hele vrachtwagenvloer in beslag nemen, moet het aan elkaar binden gebeuren door een (pallet)randbeschermer aan de zijkanten van een stapel kratten te plaatsen. Vooral voor een warme lading (afkomstig van de oogst) is goede luchtventilatie door de kratten nodig.
  2. Meloenen worden gelost bij een gekoeld ladingdok. Foto van WUR
    Meloenen worden gelost bij een gekoeld ladingdok. Foto van WUR

    Inladen na voorkoelen

    Het inladen moet bij voorkeur gebeuren in een klimaat-instelbare laaddock via “gekoelde dockshelters” naar een vrachtwagen of reefer. Dit voorkomt dat lucht uit de omgeving de voorgekoelde reefer containers, vrachtwagens of klimaat-instelbare laaddocks in komt. Behalve dat de meloenen hierdoor op de gewenste lage temperatuur blijven, is dit ook belangrijk om condensatie tegen te gaan. Dat treedt op wanneer warme vochtige lucht de reefer container of vrachtwagen binnen komt.
  3. Stapel niet boven de rode lijn in een reefer container. Foto van WUR
    Stapel niet boven de rode lijn in een reefer container. Foto van WUR

    Plaatsen van lading in een gekoelde vrachtwagen of reefer

    In reefer containers waarin de koeling van onderaf plaats vindt, moet de lading gestapeld worden als een vast en dicht blok met weinig plek tussen de kartonnen dozen en de reefer container wand om een ongewenste kortere route van de luchtstroom te voorkomen. Stapel niet boven de rode lijn op de wand. Zorg dat er geen materiaal gebruikt wordt dat nadelig is voor een goede luchtstroom.
  4. Temperatuurregistratie is cruciaal om de koudeketen te monitoren. Foto van WUR
    Temperatuurregistratie is cruciaal om de koudeketen te monitoren. Foto van WUR

    Temperatuur-registratie

    De koudeketen moet niet onderbroken worden. Meloenen moeten tijdens transport tussen de minimum en maximum tijd bewaard worden. De precieze temperatuurgrenzen zijn afhankelijk van het ras en mate van volgroeidheid zijn. Lagere of hogere temperaturen kunnen gemakkelijk leiden tot een verlies in kwaliteit. Gekoelde meloenen die tussendoor opwarmen - wanneer de koudeketen doorbroken wordt- kunnen condens op de schil hebben. Dit zal zorgen voor meer vatbaarheid voor schimmelbederf. Goed kwaliteitsbeheer tijdens het transport bevat dus ook temperatuurregistratie.
  5. Een pallet met meloenen wordt weggebracht naar een koelcel. Foto van WUR
    Een pallet met meloenen wordt weggebracht naar een koelcel. Foto van WUR

    Lossen

    Het lossen van de lading moet voorzichtig gedaan worden om schade aan de meloenen te voorkomen. De pallets (of andere verpakkingen) met de meloenen moeten direct naar een koelcel gebracht worden. Het wordt aangeraden om een steekproef op het fruit uit te voeren bij aankomst. Hoe de meloenen er uit zien, maar ook de verpakkingen en pallets, kan gedocumenteerd worden via foto’s.
"Een reefer container of vrachtwagen kan de producttemperatuur behouden, maar heeft te weinig capaciteit om terug te koelen. Daarom moeten producten voorgekoeld worden voor het laden."
Eelke Westra, Expert Postharvest Technology WUR