Blauwe bessen-kwaliteit
Kwaliteit van blauwe bessen wordt bepaald door verschillende eigenschappen die belangrijk zijn voor de consument. Belangrijke kwaliteitsparameters zijn uiterlijk, kleur, textuur en smaak. Uiterlijk en kleur zijn voorbeelden van externe kwaliteitsparameters. Textuur en smaak zijn voorbeelden van interne kwaliteit. De kwaliteitskenmerken worden bepaald door blauwe bessen-soort, teeltfactoren, oogsthandelingen en naoogst management. Door de kwaliteit van de blauwe bessen te bepalen, kan een goede voorspelling worden gedaan over het opslag-potentieel en de resterende houdbaarheid.
Optimale kwaliteit van blauwe bessen
Blauwe bessen zijn erg populaire vruchten, die bij optimale kwaliteit een lekker knapperige beet heeft, gevolgd door een zoete smaakexplosie en karakteristieke smaak. Blauwe bessen zijn jaarrond verkrijgbaar, wat mogelijk is door de wereldwijde productie van verschillende soorten. Elke blauwe bessen soort heeft verschillen in smaak, stevigheid, textuur en rijpingsnelheid. De stevigheid is een belangrijke kwaliteitsparameter. Deze wordt bepaald door soort, rijping en uitdroging.
Blauwe bessen ontwikkelen niet in smaak na de oogst. Afwijkingen in textuur, zoals meligheid en intern bederf nemen toe met late oogsten als een groot percentage van de geoogste blauwe bessen al erg rijp is. Blauwe bessen rijpen niet uniform aan de struik. Geplukte bessen in een batch laten dan ook variatie in rijpheid en daarmee in kwaliteit zien.
Sommige minimale eisen voor goede kwaliteit blauwe bessen zijn: schoon, geheel, stevig, uniforme blauwe kleur, uniforme blooming (witte waas), geen vreemde geur of smaak. De vruchten moeten voldoende ontwikkeld zijn bij de oogst, voorzichtig zijn behandeld in het naoogst-traject en de juiste mate van rijpheid hebben.
Kwaliteitsaspecten van blauwe bessen
-
Algemeen uiterlijk
In principe horen blauwe bessen donkerblauw te zijn met een uniforme witte waas en zonder littekens of (schimmel)rot. Verschillende blauwe bessenrassen verschillen wat in grootte, kleurintensiteit, witte waas en smaak, maar de meeste van hen worden verkocht als blauwe bessen, zonder dat het ras gespecificeerd wordt. In alle gevallen verwacht de consument vers-uitziende en aantrekkelijke blauwe bessen. De vruchten zijn aantrekkelijker zonder schade zoals insectenvraat, gaatjes, beurse plekken en met name (schimmel)rot. -
Textuur
Stevigheid, knapperigheid, meligheid en sappigheid dragen allemaal bij aan het oordeel van de consument over de blauwe bes. Een van de duidelijkste textuurveranderingen tijdens rijping is het verlies van stevigheid. Tijdens transport en opslag verliezen blauwe bessen hun textuur vanwege veroudering en uitdroging. Dit is met name belangrijk bij verlengde opslag, waarbij verlies van stevigheid door uitdroging een steeds belangrijkere rol speelt. Verschillende rassen en rijpingstadia variëren erg in de mate waarin de blauwe bessen hun textuur verliezen. Als de bessen overrijp zijn, kan uitdroging de blauwe bessen steviger maken, terwijl veroudering ze meliger en droger maakt, of voor intern bederf zorgt met een papperig mondgevoel. In al deze gevallen hebben de blauwe bessen hun knapperigheid en smaakexplosie verloren. -
Schilkleur
Blauwe bessen variëren in kleur van groen tot paars tot diep donkerblauw, bijna zwart. Onrijpe blauwe bessen zijn groen, minder rijpe blauwe bessen zijn paars of lichtblauw, volledig rijpe blauwe bessen zijn donkerblauw en overrijpe blauwe bessen zijn diep donkerblauw. De precieze kleur van de blauwe bessen hangt sterk af van ras, oogstrijpheid en witte waas. Witte waas, of blooming, is de witte gloed op de blauwe bes, die veroorzaakt wordt door een natuurlijk waslaag op de schil. Deze waslaag beschermt de blauwe bes van uitdroging. Opslag en handling verminderen de witte waas. -
Smaak
Smaak is een belangrijke kwaliteitseigenschap van fruit; het maakt dat consumenten vaker de blauwe bessen kopen, als ze ze lekker vinden. Belangrijke onderdelen van de smaak van blauwe bessen zijn zoetheid, zuurheid, aroma en de verhouding tussen suikers en zuren. Blauwe bessen smaak verschilt per ras en rijpheid, en kan afhankelijk zijn van de teeltlocatie. -
Ziekten en gebreken
Goede blauwe bessen hebben geen ziekten of gebreken. Littekens, kneuzingen en schilbeschadigingen verminderen de aantrekkelijkheid van de blauwe bes, verhogen waterverlies en maken de bessen vatbaarder voor microbieel bederf. Gebreken zijn niet altijd zichtbaar aan de buitenkant van de bessen, bijvoorbeeld in geval van melgiheid of intern bederf. Door samples te proeven van het fruit kunnen deze interne problemen gevonden worden. Blauwe bessen zijn vatbaar voor schimmelinfecties, zoals Botrytis.