Rijpen van bananen

Om bananen in de juiste rijpheid aan de retail te kunnen leveren en uiteindelijk aan de consumenten, vindt eerst rijping van de bananen plaats. Dit gebeurt in zogenaamde rijpkamers of bananenkamers, die zich in de bananenrijperij bevinden en soms in distributiecentra. In deze ruimtes wordt ethyleen toegepast, bij een vooraf vastgestelde temperatuur en luchtvochtigheid. Experts passen de details van het rijpingsprogramma aan aan de herkomst en klasse van de partij bananen en aan de geplande levering aan de retail.

Niet uniform gerijpte bananen. Foto van CoreRock/Shutterstock.com

Rijping dicht bij de markt

Bananen worden in tropische streken geoogst in het groene, pre-climacterische stadium. Na overzees transport moeten de bananen een rijpingsproces ondergaan voor ze klaar zijn voor consumptie. Deze rijping om een eetbare banaan te krijgen vindt dicht bij de markt plaats in de landen waar de bananen verkocht gaan worden. De toepassing van ethyleen in afgesloten rijpkamers geeft het startsignaal voor de rijping. Dit kunstmatige rijpingsproces vindt zorgvuldig plaats met als doel een uniform gerijpte batch bananen met een heldere gele kleur en goede smaak te kunnen leveren aan de consument.

Rijpen van bananen

  1. Kwaliteitsinspectie van bananen. De bananen in deze doos vertonen te vroege rijping door de aanwezigheid van rotte bananen. Foto van WUR.

    Kwaliteitsinspectie

    Bij aankomst in de rijperij wordt de klasse (diameter) en het rijpingsstadium van de bananen vastgesteld. Fruit met een grote diameter rijpt sneller. Het bepalen van de diameter helpt daarmee in het vaststellen van het juiste rijpingsprogramma. Andere indicatoren zijn kleur van de schil, knapperigheid van de schil, latexstroom na maken van een sneetje, kleur en stevigheid van het vruchtvlees en het aroma (geur).
  2. Rijpkamer met bananen. Foto van WUR.

    Rijpkamer

    Rijping vindt plaats in de rijpkamers. Een goede belading van de bananen in deze ruimtes is een voorwaarde voor een goede luchtstroming. Geforceerde koeling wordt gebruikt om de lucht door de dozen te dwingen om zo in de hele kamer een uniforme temperatuurverdeling en ethyleenconcentratie te verkrijgen. Om er zeker van te zijn dat de ethyleen de bananen bereikt, moeten de doos en plastic liner voldoende luchtdoorlatend zijn. Als de bananen in Banavac zakken verpakt zijn, dan moeten deze worden opengesneden.
  3. Gasfles met ethyleen, dat wordt gebruikt om de rijping te starten. Foto van WUR.

    Rijpingsprogramma

    De temperatuur wordt ingesteld afhankelijk van de volgroeidheid van de bananen en ook om de rijpingssnelheid te beinvloeden. De temperatuur zit tussen 14.5 en 20 °C. Bij het rijpingsproces hoort ook het gebruik van ethyleen gedurende een periode van 24 tot 48 uur. Tijdens deze toepassing wordt het CO2 gehalte laag gehouden worden om te voorkomen dat de ethyleenwerking gehinderd wordt. Experts in de rijperij stellen de precieze details van het rijpingsprogramma vast.
  4. Rijpe bananen in het magazijn van een supermarkt. Foto van WUR

    Levering aan retail

    Het leveren van ready-to-eat bananen aan consumenten vraagt een precieze timing. Ongeveer twee dagen na het rijpingsprogramma beginnen bananen geel te verkleuren. Veel details hangen af van het precieze rijpingsprogramma. Kleurstadia 3 (meer groen dan geel, of half-half geel en groen) en 4 (meer geel dan groen) zijn geschikte stadia om aan retailers te leveren. Bananen worden ook wel omgepakt in kleinere consumentenzakken voor ze aan de winkels geleverd worden.