Graaduren
Graaduren zijn een maat voor de impact van temperatuur gedurende de keten en correleert over het algemeen goed met productkwaliteit. Graaduren zijn een handige tool om de effecten van variatie in de ketentemperatuur of aanpassingen in transportcondities van tevoren in te schatten.
Temperatuur en tijd
Graaduren combineren temperatuur en tijd in één parameter. Het geeft een indicatie voor de impact van temperatuur gedurende de keten. Meer graaduren geven aan dat het product meer warmte heeft ervaren. Bij een lagere temperatuur is de respiratie van een product minder hoog en groeien bacteriën en schimmels minder snel. Bij een hogere temperatuur zijn producten over het algemeen minder lang houdbaar. De oppervlakte onder een tijd-temperatuur curve, i.e. het aantal graaduren, correleert over het algemeen goed met productkwaliteit.
Belangrijk is om te realiseren dat temperatuur en het verloop ervan afhankelijk is van de locatie binnenin containers. Ook geven graaduren weinig inzicht in temperatuurschommelingen, welke op zichzelf ook voor problemen kunnen zorgen. Verder wijken graaduren af van het kwaliteitsverloop in het geval van extreme temperaturen en transporttijden.
Hoe te meten
Door temperatuurloggers te plaatsen op verschillende plaatsen in transportcontainers, en door het opvragen van temp-tales van verschillende locaties binnen de keten, kan de temperatuur worden gevolgd in de tijd.
Hierbij is het gebruik van temperatuurloggers het beste, daar deze bij het product ingepakt kunnen worden, bij voorkeur op de warmste en koudste plaatsen in de transportcontainer.
Vanuit de verkregen temperatuur en datum gegevens, kunnen vervolgens de graaduren (Tsom) eenvoudig worden bepaald. Deze data staan in twee kolommen: tijd (t) en temperatuur (T). Om te Tsom te berekenen, kan een derde kolom worden aangemaakt met de formule:
((tb–ta) x Ta) + ((tb-ta) x ABS(Tb–Ta) x 1/2)
Deze formule berekent in stapjes de Tsom, waarbij a en b opeenvolgende regels in de kolommen zijn. Door de resulterende waardes over een bepaald tijdsbestek op te tellen, kan de Tsom voor dit tijdsbestek worden bepaald.
De eenheid van Tsom is in principe graaduren. Ofwel, afhankelijk van de tijdseenheid waarin de tijdsdata staan, moet deze nog worden omgezet naar uren.