De sla-oogst
Het goed oogsten van sla is een essentieel begin van een succesvolle versketen. Hoe de oogsters de sla oogsten heeft veel impact op de kwaliteit van de sla. Ten eerste is het belangrijk om bij de juiste volgroeidheid van de sla te oogsten om zo een hoge kwaliteit product aan te kunnen bieden aan het eind van de versketen. Oogst en na-oogst handelingen moeten zorgvuldig plaats vinden om kneuzingen en andere schade aan het product te voorkomen. Het gebruik van schone en geschikte materialen, zoals oogstkratten, helpen daarbij.
Het oogstproces
De volgroeidheid van sla bij de oogst is kritiek, voor het garanderen van de kwaliteit van zowel de kroppen sla als versgesneden salades. Het volgroeidheidsstadium heeft een duidelijk invloed op de vatbaarheid voor naoogst ziekten en gebreken. Kroppen sla moeten goed gevormd zijn en stevig, en het slagewicht moet boven een bepaald minimum zijn, zeker als de sla naar een groentesnijderij gaat. Losbladige sla wordt geoogst als de bladeren groot genoeg zijn voor de beoogde markt. Het verpakken van geoogste sla kan direct op het veld plaatsvinden of in een nabijgelegen pakstation. In alle gevallen moet het geoogste product snel na de oogst naar een koelfaciliteit gebracht worden.
Aandachtspunten bij het oogsten van sla
-
Het volgroeidheidsstadium bij de oogst is van groot belang voor naoogst kwaliteit. Foto van Pormezz/Shutterstock.com Volgroeidheid bij de oogst
Afhankelijk van het type sla en het doel (hele krop of vers gesneden), geven de volgende indicatoren de mate van volgroeidheid aan: het formaat, gewicht van de krop, lengte en breedte van de krop, stevigheid en compactheid. Het volgroeidheidstadium is van groot belang omdat het invloed heeft op de verhouding van het volume/gewicht van het product, de respiratiesnelheid (onvolgroeid blad heeft een hogere respiratiesnelheid die zorgt voor een kortere houdbaarheid), en vatbaarheid voor vochtverlies en kwaliteitsverlies zoals verkleuring. -
IJsbergsla met een goede compactheid. Foto van WUR Kropcompactheid
Kropcompactheid is een belangrijke parameter van volgroeidheid voor kropsla. Zachte (onvolgroeide) kroppen kunnen gemakkelijk beschadigd raken, terwijl erg stevige (volgroeide) kroppen vatbaarder zijn voor bepaalde fysiologische aandoeningen zoals een roodverkleuring. Compactheid kan gemeten worden door druk uit te oefenen met de hand en wordt gebruikt om kropsla in te delen in verschillende klassen van onsamenhangend tot extra-compact. Een compacte krop die kan worden samengedrukt met matige handkracht heeft over het algemeen de voorkeur. -
Een voorbeeld van verpakken op het veld. Foto van WUR Oogstmethode
Oogstmethodes kunnen erg verschillen afhankelijk van het soort sla en de beoogde markt. Het wordt met de hand gedaan of met een slaoogstmachine. Na het snijden wordt het product meestal geplaatst in plastic veldkratten en vervolgens snel naar een gekoeld pakstation gebracht. Sorteren en verpakken (in golfkarton dozen) kan ook direct op het veld gebeuren: “veldpakken”. Het is belangrijk om de buitenste bladeren van de sla te verwijderen, omdat die vervuild zijn met aarde en mogelijk met schimmels. -
Mechanische geoogste veldsla. Foto van WUR Materialen
De beschikbaarheid van goede, schone en voldoende materialen zal de oogst vergemakkelijken en de kwaliteit verbeteren. Zorg ervoor dat de oogstmaterialen ontsmet zijn voor gebruik. Alleen scherpe messen mogen worden gebruikt. Veldkratten of dozen moeten schoon, stapelbaar en onbeschadigd zijn, en geen scherpe randen bevatten. Een bedekte schaduwplek is noodzakelijk om de sla direct na de oogst neer te zetten om vochtverlies te voorkomen.